Η Αθήνα της Γεωμετρικής Εποχής (1050 - 700 π.Χ.)

Οι αιώνες που γέννησαν το «αθηναϊκό θαύμα»

Από την κρίση στην ανασυγκρότηση

Την κατάρρευση του μυκηναϊκού κόσμου ακολούθησαν χρόνια ταραγμένα και σκοτεινά, με αποτέλεσμα τη μείωση του πληθυσμού. Σταδιακά η Αθήνα ανακάμπτει, οι συνοικίες επεκτείνονται μέχρι τον λόφο των Νυμφών (Αστεροσκοπείου), δυτικά της Ακρόπολης. Είναι πιθανό ότι ο μύθος για τον «συνοικισμό» του Θησέα, που ενοποίησε τις κώμες της Αττικής κάτω από μία κοινή εξουσία, απηχεί την πολιτειακή κατάσταση που διαμορφώθηκε στην Αθήνα στα τέλη του 9ου αιώνα π.Χ.

Οι άνθρωποι συνέχισαν να χρησιμοποιούν το πανάρχαιο νεκροταφείο των προϊστορικών χρόνων. Η βασιλεία καταργείται και η Ακρόπολη δεν χρησιμοποιείται πια σαν οχυρό. Ο βράχος αφιερώνεται στη λατρεία των θεών μετά τον 11ο αιώνα και η «Αγορά του Θησέα» στα βορειοανατολικά του βράχου εξυπηρετεί τις λειτουργίες της δημόσιας ζωής. Στα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ., νέες περιπέτειες περιμένουν την πόλη. Οι κάτοικοι λιγοστεύουν, χτυπημένοι από ξηρασίες, επιδημίες και λιμούς.

 

ΠΗΓΗ

«Μετά τον θάνατο του Αιγέα (ο Θησέας) βάζοντας στόχο ένα έργο τεράστιο και θαυμαστό, συνοίκισε τους κατοίκους της Αττικής σε ένα  άστυ· έτσι ο λαός που ως τότε ζούσε διασκορπισμένος, χωρίς κοινό συμφέρον, αλλά με έχθρες και πολέμους, ενώθηκε, δημιουργώντας μία ενιαία πόλη».

(ελεύθερη απόδοση)
Πλούταρχος, «Θησεύς», 24.1

 

Αυτό το ήξερες;

Ελάχιστα ίχνη άφησαν τα κτίρια της γεωμετρικής εποχής, γιατί η κατοίκηση που συνεχίστηκε τα έσβησε σχεδόν από τον χάρτη. Σώζονται συνήθως οι τάφοι προστατευμένοι κάτω από το έδαφος. Συχνά τη θέση τους έδειχναν μεγάλα πήλινα αγγεία («σήματα») ζωγραφισμένα με γραμμικά σχήματα και μορφές, που σήμερα τα βλέπουμε στο μουσείο του Κεραμεικού και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

 

 

Συγγραφέας: Λίλα Πατσιάδου